Je hoort steeds vaker dat blauw licht niet goed voor onze ogen en ons slaapritme zou zijn. Toch hebben we er dag in dag uit mee te maken. Het wordt uitgestraald door laptops en smartphones, maar ook door televisies en ledlampen. Aangezien we dagelijks gebruik maken van onze smartphone en velen van ons de nodige tijd achter een computer doorbrengen, is het belangrijk om te weten wat blauw licht eigenlijk is en wat voor invloed het heeft op ons welzijn.
Wat is blauw licht?
Blauw licht is de populaire benaming voor high energy visible light. Het is blauwgekleurd licht –vandaar de naam – met een hoge intensiteit, dat niet kan worden gefilterd door het netvlies. Het is niet alleen maar slecht voor je: blauw licht, bijvoorbeeld van de zon, brengt hersenactiviteit op gang en zorgt ervoor dat je ’s ochtends actief wordt. Daar zit ook een deel van het probleem: als je ’s avonds te veel in het blauwe licht zit, kun je niet slapen. Er wordt dan te weinig van het slaaphormoon melatonine aangemaakt. Dit is overigens de veronderstelling, want onderzoekers van het RIVM geven aan dat het niet bewezen is dat blauw licht de directe oorzaak is dat dat we minder en slechter slapen. Het kan bijvoorbeeld ook komen door de hoge alertheid die wordt veroorzaakt door het gebruik van de laptops en smartphones die het uitstralen.
Meer blauw licht dan vroeger
Of het nu het overvloedig en te lang gebruiken van elektrische apparaten is of het HEV-licht dat ze uitstralen, feit is dat we er wel veel meer aan bloot worden gesteld dan zo’n twintig jaar geleden. Vrijwel iedereen heeft een smartphone, maar ook onze verlichting is anders. Ledlampen zijn een stuk energiezuiniger en beter voor het milieu dan ouderwetse gloeilampen, maar ze stralen wel veel meer blauw licht uit.
Leg je elektronische apparaten ’s avonds aan de kant
Aangezien het niet bewezen is of je minder goed slaapt, doordat je apparaten blauw licht uitstralen of dat je ’s avonds vlak voor het slapen gaat toch nog naar die spannende serie kijkt, raden we aan minimaal (het liefst langer) een uur voordat je gaat slapen je laptop en tv uit te zetten en je smartphone aan de kant te leggen. Lees een boek, zet je gedachten over de afgelopen dag op papier of maak een planning voor morgen. Een leeslampje geeft je daarbij voldoende licht.
Schakel blauw licht uit op je mobiele apparaten en computer
We raden ook aan om een aantal dingen aan te passen aan je apparatuur. Zo kun je bij nagenoeg alle smartphones een blauwlichtfilter aanzetten. Daarvoor ga je naar de instellingen en vink je onder een menu-onderdeel als ‘scherm’ of ‘display’ de optie ‘filter blauw licht’ aan. Dan zie je dat je scherm meteen een stuk minder fel wordt. Bij de meeste besturingssystemen van laptops en computers heb je eveneens de mogelijkheid om een filter in te schakelen. Hoe je dat precies doet, kun je vinden op de supportpagina’s van de fabrikant. Houd daarnaast altijd voldoende afstand tot het scherm, knipper regelmatig met je ogen en gun je ogen om de 20 minuten rust.
Koop een bril met een blauwlichtfilter
Op televisies en ledlampen kun je geen filter plaatsen. Ook kun je de zon niet uitzetten. Een oplossing waarmee je alle risico’s uitsluit is een bril met een blauwlichtfilter, ook wel bekend als een beeldschermbril. Verschillende opticiens raden aan om een dergelijke bril te dragen als je meerdere uren per dag achter de computer werkt. Als je al een brildrager bent, kun je het beste kiezen voor een coating met een blauwlichtfilter. Heb je goede ogen en wil je geen dure bril aanschaffen? Dan kun je kiezen voor een aparte beeldschermbril. Die heb je al voor een paar tientjes. Nadeel is dat zo’n bril door de gele of oranje glazen en de goedkope vormgeving niet bepaald modieus is.
Voorkomen is beter dan genezen!
Het is niet honderd procent zeker of blauw licht een negatief effect op ons slaapritme heeft. Al kan het misschien minder kwaad dan wel wordt beweerd: voorkomen is altijd beter dan genezen. Zorg er daarom voor dat je ’s avonds een uur voor het slapen gaan zo weinig mogelijk prikkels hebt. En als je wel een serie kijkt of op je computer aan het werk gaat, zet dan het blauwlichtfilter aan of draag een beeldschermbril.
