Weet je wat het grappige is, ik zag mezelf helemaal niet als perfectionist. Mijn bureau was vaak een rommeltje. Als ik een rapport af had dan ging ik niet nog uren besteden aan de lay-out van het rapport. Maar de inhoud van dit rapport… geloof me die was ‘perfect’. Daarnaast ik was enorm kritisch op mezelf. Ik vond dat ik absoluut geen fouten mocht maken en vond dat ik alles in één keer goed moest doen. Iedereen moest me aardig vinden. Als ik geen compliment kreeg voor mijn werk (bevestiging) dan betekende het dus dat ik het niet goed genoeg had gedaan… hoe bedoel je niet perfectionistisch?
Aan perfectionisme zitten 2 kanten. Want perfectionisten zijn vaak enorm gemotiveerd en intelligent. Ook hebben ze veel bereikt maar ze betalen wel een prijs voor dit succes. Mensen met perfectionistische kanten worstelen vaak met enorme zelfkritiek, chronische stress en gezondheidsproblemen als depressie, dwangneuroses en zelfs hartproblemen.
Onderzoek
Nieuw onderzoek suggereert dat perfectionisten vaker een burn-out krijgen en dit komt eigenlijk niet als een verrassing. “Perfectionistisch zijn is enorm stressvol en stress draagt bij aan een burn-out,” zegt Andrew Hill hoofdonderzoeker van dit onderzoek. Welke eigenschappen van perfectionisme leveren het meeste stress op? Zelfkritiek, zwart en wit denken (“Ik ben succesvol als ik die promotie krijg en ik ben een mislukking als dit niet lukt”) en een enorme angst om te falen zijn in het bijzonder zeer schadelijk, aldus Hill.
In hun analyses van 43 studies die de afgelopen 20 jaar gedaan zijn over perfectionisme zagen de onderzoekers dat deze eigenschap sterk verbonden is met het krijgen van een burn-out door sport, school of werk. Burn-out wordt gekenmerkt door gevoelens van fysieke en emotionele uitputting, cynisme, lage motivatie en minder persoonlijke redzaamheid.
De onderzoekers onderzochten de twee belangrijke dimensies van perfectionisme: Perfectionistische gedrevenheid en perfectionistische zorgen. Perfectionistische gedrevenheid – hoge persoonlijke doelen stellen en proactief werken om deze doelen te bereiken – werden niet gelinkt aan een burn-out. Dit onderdeel van perfectionisme kan een burn-out zelfs buiten de deuren houden omdat het bijdraagt aan het gevoel dat je persoonlijk iets hebt bereikt.
Terwijl aan de andere kant perfectionistische zorgen – inclusief de angst om te falen, om fouten te maken, om anderen te laten zitten of teleur te stellen en de constant behoefte aan bevestiging – duidelijk in verband werd gebracht met een burn-out. “Het is het proces van harde zelfkritiek wat centraal staat in perfectionistisch zorgen en dit zorgt voor het duidelijk verband tussen perfectionisme en een burn-out”, zeggen de auteurs van de studie. De constante angst, kritiek en twijfel aan jezelf zorgen voor acute en chronische stress. Helaas leidt deze stress na verloop van tijd leidt tot een burn-out.
Precies wat er bij mij ook gebeurde, ik liep (achteraf gezien) altijd op mijn tenen. Zei overal ja tegen (want ik kon alles aan, dacht ik), was enorm kritisch op mezelf, twijfelde altijd aan mezelf en wilde heel graag promotie maken (want bevestiging). Op een gegeven moment ga je die constante stress ook normaal vinden. Ja ik wist wel dat ik gestrest was. Maar ja ik sliep wel gewoon ’s nachts dus dacht ik dat het allemaal wel meeviel. Ja, ik had veel buikpijn, was vaak ziek en was veel misselijk (de manieren waarop stress zich bij mij uitte) maar daar schonk ik geen aandacht aan. Want stress was toch normaal? Dat hoort er toch bij?
Maar stress is niet normaal! Stress is echt een sluipmoordenaar. Probeer daarom als je nu veel stress ervaart goed na te denken over je leven en de manier waarop je dingen doet. Ik ben (voor mijn gevoel opeens van de ene op de andere dag) keihard onderuit gegaan. Ik had een burn-out en een zware depressie en het heeft lang geduurd voordat ik hiervan was hersteld.
Daarom is het belangrijk om je te realiseren dat je niet perfect hoeft te zijn. Dat ook jij gewoon fouten mag maken. Een klus kun je ook goed doen zonder dat het perfect is. Je vrienden vinden je ook leuk als je niet perfect bent. Je collega’s hebben, ook als je niet perfect bent, respect voor je. Begrijp dat je leert van je fouten en dat het maken van een fout niet het einde van de wereld betekent. Probeer je niet overal verantwoordelijk voor te voelen, haal die enorme druk van de ketel en denk om jezelf. Want er is maar 1 jij en daar moet je heel zuinig op zijn!
