In de Albert Heijn wordt veel besproken. Ook deze keer. Voor de groenteafdeling stonden twee dames, met de kar nog in de hand. Ik ving een flard van een gesprek op en stond nog niet echt (af) te luisteren. Totdat mijn aandacht werd getrokken door de zin ‘we zijn wel drie keer bij een Mediator geweest, maar dat schiet ook niet op’.
Ik bleef staan. Treuzelend bedenkend wat ik zou gaan eten. Keuzes maken terwijl ik verder luisterde. ‘Ja, ik zeg het al iedere keer, ik vind het voor nu het meest belangrijk dat ze een vaste plek heeft om zich goed voor te bereiden op haar examens. En die plek is thuis bij mij. Want dat is toch wel het belangrijkst voor nu. We moeten zorgen voor rust voor onze kinderen, maar op deze manier schiet het niet op. Hij luistert toch niet!’
Mijn aandacht had ze. Sterker nog, ik wilde me het liefst bemoeien met het gesprek. Ik merkte dat ik geïrriteerd werd en liep snel door. En terwijl ik verder liep merkte ik dat het me bezighield. Ik hoopte dat ze een goede mediator had. Eén die aan haar uit kon leggen dat dit wel lijkt op een drogreden. Een drogreden (schijnreden, sofisme) is een reden of redenering die niet klopt, maar wel aannemelijk lijkt. En dat ze met deze houding en overtuiging niet veel verder komt dan het voor haar dochter nog zwaarder maken dan nodig.
De reden dat ze dit doet is vast niet verkeerd bedoeld. Want je hoort in die ene zin al dat ze zich verantwoordelijke voelt voor haar dochter. En dat ze niet wil dat haar dochter ‘last’ heeft van de scheiding van haar ouders. Maar is dan wat ze zegt wel waar? Want eerlijk gezegd, ik kreeg al de kriebels toen ik haar hoorde praten. De boosheid en teleurstelling spatte er vanaf. Als ik dat al, op afstand, ervaar, hoe kan het haar eigen kind dan ontgaan? Is het dan niet zo dat ze zelf graag wil dat de dingen blijven zoals ze zijn? In ieder geval voor haar kind(eren)?
En juist daar ligt toch de basis voor een ‘goede scheiding’.
De basis is dat het voor de kinderen zo ‘aangenaam mogelijk’ wordt gemaakt. Want als dat je lukt, is het voor jezelf ook een stuk minder zwaar. Een scheiding is emotioneel zwaar. Het uiteenvallen van je relatie, en daarmee je toekomstbeeld, je haven of wat dan ook is weg. Dat geldt ook voor de kinderen. En als ouder is het verdriet wat je kinderen (altijd!) voelen toch het meest pijnlijk en kwetsbaar.
Dat is precies waar ouders elkaar nog kunnen herkennen. Gedeelde emotie en belangen herkennen en erkennen is belangrijk voor het ‘scheidingsproces’. Als ouders samen kijken naar het belang van het kind. En dan, als blijkt dat je daar samen niet uitkomt, hulp inroepen. Gewoon, omdat je je verantwoordelijkheid neemt als ouder. En, mooi meegenomen, als je het voor je kinderen ‘goed’ doet, is dat een win-win situatie. Je voelt jezelf echt veel beter en sterker als je het met je kind(eren) goed gaat!
Ok. Terug naar de behoefte van het kind. Is het niet zo dat kinderen het meest behoefte hebben aan geborgenheid? Veiligheid? En juist geen ruzie en onenigheid. Geen verwijten over en weer. Want wat zou er bij bijvoorbeeld bovengenoemde situatie gebeuren als de dochter merkt dat beide ouders zich goed voelen? Als ze zich inzetten voor een vriendschappelijke scheiding met respect over en weer? Geen onnodige spanning!
Dat kan door je te realiseren dat de verschillen van inzicht (of normen en waarden) waar je ongetwijfeld op stuit juist vaak de reden zijn waarom je gaat scheiden. Realiseer dat dat niet meer dan een ‘aha’ moment is. Een gevoel van ‘typisch iets voor hem of haar’ en meer niet. Geen verwachting of verwijten meer. Loslaten is accepteren. Meer niet.
Naar mijn idee is rust en stabiliteit juist nodig voor een kind wat zich moet voorbereiden op een examen. Sowieso voor ieder kind in elke situatie. Examen of geen examen. Iedere fase van opgroeien is kostbaar en kwetsbaar. Ik zou graag deze bezorgde, betrokken moeder laten zien dat juist haar aanname, haar onwaarschijnlijk goedbedoelde aanname, maakt dat haar zorg waarheid wordt. Ik vermoed dat zij die zorg ‘gebruikt’ om haar eigen overtuiging van hoe het moet kracht bij te zetten. Dat gebeurt vaker. En dat is jammer.
Ik heb het te vaak gezien en ervaren. Niemand zal graag of snel toegeven dat ook zij een ‘vechtscheiding’ hebben. Ieder moment van onenigheid tussen ouders die gaan scheiden wordt door het kind vergroot. Op het moment dat het duidelijk is dat ouders uit elkaar gaan liggen ze, vooral op dat punt, onder een vergrootglas. Als er onenigheid binnen een stabiel huwelijk is, zal een kind daar veel minder aandacht voor hebben. Dat komt vooral omdat ze geen angst hebben. Bij een scheiding is dat anders. Dan valt ook hun basis weg en dat maakt angstig. Net zoals die mevrouw bij AH angstig is voor de verandering en onzekerheden voelt over wat nu gaat gebeuren. Voor kinderen is dat niet anders.