In de vroege stadia van dementie kunnen subtiele symptomen over het hoofd worden gezien of verward worden met normale ouderdomsverschijnselen. Het kan hartverscheurend zijn om een naaste met deze symptomen te zien worstelen. Maar hoe herken je de dementiesymptomen op tijd? En welke zorg is dan het meest geschikt?
In deze blog duiken we in de kenmerkende signalen van dementie en bieden we richtlijnen om de beste zorg voor je familielid te bepalen.
Wat houdt dementie in?
Voordat we de kenmerken van dementie belichten, is het belangrijk om te begrijpen wat dementie precies inhoudt. Dementie is een overkoepelende term voor een reeks symptomen die voortkomen uit hersenbeschadigingen. Hierdoor raakt de informatieverwerking in de hersenen verstoord. Naarmate de tijd vordert, nemen deze beschadigingen toe, waardoor de cognitieve functies van de persoon met dementie afnemen.
De snelheid van achteruitgang kan sterk variëren. Sommigen ervaren een snelle achteruitgang, terwijl anderen nog jarenlang een relatief normaal leven leiden. De meest voorkomende vorm van dementie is de ziekte van Alzheimer. Maar er zijn ook andere vormen, zoals vasculaire dementie en frontotemporale dementie.
Hoe herken ik dementie?
Het herkennen van dementie kan lastig zijn. In de beginstadia zijn de symptomen vaak mild en kunnen ze lijken op gebruikelijke tekenen van veroudering. Desondanks zijn er duidelijke indicaties die duiden op dementie. Let op de volgende herkenningspunten:
- Geheugenproblemen: een opvallend kenmerk van dementie is geheugenverlies, met name het vergeten van recente gebeurtenissen. Wie aan het begin van dementie staat, vergeet bijvoorbeeld vaak waar sleutels liggen, mist belangrijke afspraken of herhaalt dezelfde vragen.
- Verwarring en desoriëntatie: personen met dementie kunnen verward raken over de tijd, waar ze zich bevinden en met wie.
- Taalproblemen: mensen met dementie kunnen soms moeite hebben om de juiste woorden te vinden of hun gedachten goed uit te drukken. Ze kunnen eveneens problemen hebben met het volgen van instructies.
- Verminderd beoordelingsvermogen: iemand met dementie kan risicovolle beslissingen nemen, zoals onverantwoorde uitgaven of onveilig gedrag, omdat ze de risico’s hiervan niet goed meer kan beoordelen.
- Problemen met dagelijkse taken: het uitvoeren van alledaagse taken kan een uitdaging worden voor dementiepatiënten. Moeite met het aankleden, koken of zichzelf verzorgen, horen hierbij.
- Emotionele schommelingen: dementie kan leiden tot veranderingen in stemming en gedrag. Van apathie en depressie tot prikkelbaarheid, angst en achterdocht.
- Terugtrekking uit sociale activiteiten: mensen met dementie kunnen zich steeds meer terugtrekken uit sociale interacties en activiteiten die ze vroeger wel leuk vonden.
Wanneer je een of meerdere van deze signalen bij een dierbare opmerkt, is het raadzaam om een arts te raadplegen voor een gedetailleerde beoordeling. Een vroege diagnose is belangrijk om de juiste zorg en ondersteuning te bieden en om andere potentiële oorzaken van de symptomen uit te sluiten.
Het belang van vroegtijdige diagnose
Het tijdig herkennen van dementie kan een groot verschil maken in het bieden van de juiste zorg en ondersteuning aan je naaste. Hoe eerder de diagnose wordt gesteld, hoe eerder je kan beginnen met het plannen van de juiste zorg voor je familielid. Samen kan je op zoek gaan naar een zorgvorm die bij jou en je dierbare past.
Zorgopties bij dementie verkennen
Na de diagnose kun je een overwegen welke zorgvorm het meest geschikt is. De juiste zorg is afhankelijk van verschillende factoren, zoals het stadium van de dementie, de gezondheidstoestand, de beschikbare ondersteuning van de omgeving en je eigen mogelijkheden en beperkingen.
Thuiszorg is vaak een goede optie voor mensen in het beginstadium van dementie. Hierbij komt een professionele zorgverlener aan huis om te helpen bij dagelijkse taken, het reguleren van de medicatie en het bieden van gezelschap. Dit stelt je dierbare in staat om langer in de vertrouwde omgeving te wonen.
Dagopvang en dagbesteding
Als er meer sociaal contact nodig is, kunnen dagopvang of dagbesteding geschikte opties zijn. Een dagopvang biedt een veilige omgeving waar er gedurende de dag activiteiten plaatsvinden, sociale interactie is en waar je naaste professionele zorg ontvangt. Dit verlicht ook de zorgverantwoordelijkheden voor de familie, zodat zij tijd hebben om uit te rusten.
Verpleeghuizen
Naarmate de dementie vordert, wordt ook de zorgbehoefte intensiever. Er kan een moment komen waarop verhuizen naar een verpleeghuis of gespecialiseerde zorgfaciliteit noodzakelijk wordt. Er zijn twee hoofdtypen verpleeghuizen: het reguliere verpleeghuis en het particuliere verpleeghuis voor dementie. Welke je kiest, hangt af van de zorgbehoefte.
Reguliere verpleeghuizen zijn vaak grootschalig. Ze zijn toegankelijk voor iedereen die voldoet aan de zorgcriteria, ongeacht hun financiële situatie. Reguliere verpleeghuizen moeten voldoen aan strikte kwaliteitsnormen en regelgeving, waardoor de zorg en veiligheid van de bewoners wordt gewaarborgd.
Particuliere verpleeghuizen zijn vaak veel kleinschaliger. Kleinschalig wonen met dementie houdt in dat de zorg plaatsvindt in kleine groepen bewoners, meestal tussen de zes en twaalf personen, waarbij er een huiselijke sfeer wordt gecreëerd. Hierdoor voelen bewoners zich meer op hun gemak. Daarnaast wordt er in een particulier verpleeghuis rekening gehouden met de individuele behoeften en voorkeuren van de bewoners.
Luister naar jezelf en je naaste
Het is cruciaal om attent te zijn op mogelijke dementiesymptomen bij jouw dierbare. Zorg dat je bekend bent met deze symptomen en houd deze nauwlettend in de gaten. Afhankelijk van de situatie zijn er diverse zorgopties beschikbaar. Het kernpunt in deze afweging: wat hebben jij en je naaste nodig?
