Iedereen die ooit heeft geprobeerd om af te vallen, kan het je vertellen: Afvallen is moeilijk, op gewicht blijven is moeilijk en het weer aankomen is gemakkelijk. En zelfs als het ons lukt om af te vallen, zijn de kansen niet in ons voordeel. Slechts een klein percentage van de mensen die afvalt, slaagt erin om het eraf te houden – sommige studies schatten zo laag als 1 tot 3 procent!
Nu zijn er talloze factoren en variabelen die bijdragen aan gewichtsverlies en gewichtstoename – zoveel dat het te lang zou duren om ze allemaal op te sommen – maar als je iemand bent wiens obstakels voor gewichtsverlies geworteld zijn in psychologische en voedingsgerelateerde aspecten, dan kan dit interessant voor je zijn; afvallen en het eraf houden kan je risico op ziekten verlagen. Tenminste, dat blijkt uit een nieuwe studie.
Onderzoekers van het Jean Mayer USDA Human Nutrition Research Center on Aging aan de Tufts University ontdekten dat degenen die hun gewicht kunnen behouden “hun cardiometabole risicofactoren kunnen stabiliseren of zelfs verbeteren in vergelijking met mensen die weer aankomen in gewicht.” Specifiek vertoonden deelnemers gezondere niveaus van HDL-cholesterol en triglyceriden, evenals betere nuchtere bloedsuiker- en geglyceerde hemoglobine waarden, bloeddruk en tailleomtrek. De studie werd over meerdere jaren uitgevoerd.
Met andere woorden: Gewichtsverlies verbetert de markers van hartziekte, beroerte en diabetes bij de deelnemers, en het eraf houden van het gewicht versterkt die voordelen. Aan de andere kant zagen degenen die weer aankwamen negatieve resultaten – ze verloren de voordelen die ze hadden behaald door het gewicht in de eerste plaats te verliezen.
“Het weer aankomen van gewicht werd geassocieerd met een omkering van de voordelen die werden gezien na het verliezen van gewicht,” zei senior en auteur Alice H. Lichtenstein, een voedingswetenschapper en directeur van het Cardiovascular Nutrition Laboratory aan het Jean Mayer USDA Human Nutrition Research Center on Aging. “Als je gewicht verliest en het gewichtsverlies gedurende een lange periode behoudt, gaan de voordelen dan nog door? Het antwoord is ja, en soms worden de voordelen zelfs sterker. Als je gewicht verliest en het niet behoudt, worden de voordelen verminderd of verdwijnen ze. “Deze bevindingen benadrukken het dubbele belang van niet alleen een gezond lichaamsgewicht bereiken, maar ook behouden ervan.”
Onderzoekers hebben geprobeerd te achterhalen wanneer “behouden” overgaat in “weer aankomen” en op welk punt de voordelen van het gewichtsverlies begonnen af te nemen, maar ze vonden geen duidelijke scheiding. Volgens de auteurs van de studie, “Heel weinig studies hebben succesvol gewichtsverlies vergeleken met gewichtstoename, mede omdat er geen gestandaardiseerde definitie voor succesvol behoud van gewichtsverlies bestaat.”
We weten al lang dat gewichtsverlies soms deel uitmaakt van de vergelijking om optimale gezondheid en welzijn te bereiken. En hoewel crashdiëten historisch gezien leiden tot het terugkrijgen van verloren gewicht, zijn er daadwerkelijk effectieve strategieën voor gewichtsverlies om aan te pakken wat je tegenhoudt – of het nu een calorie-overschot, ontsteking of iets anders is. Mits je geen onderliggend medisch probleem hebt (bijniervermoeidheid, chronische ziekte, enz.) en momenteel niet op een gezond gewicht bent, is de boodschap hier eenvoudig: Gewichtsverlies kan je helpen om ziekte te vermijden – op voorwaarde dat je het eraf kunt houden.
“Waar we ons nu op moeten richten, is hoe we niet alleen gezonde benaderingen voor gewichtsverlies kunnen ondersteunen, maar ook gezonde benaderingen om degenen die succesvol zijn in het afvallen te helpen het gewichtsverlies te behouden,” zegt Lichtenstein. “Dat laatste kan het meest uitdagend zijn.”