Waarom is meditatie nou zo goed voor je? En is het dan ook zo goed voor je als ‘huis, tuin en keuken’ meditatie of moet je je zelf eerst een maand lang opsluiten in een ashram in India of een retraite op Bali boeken?
Wetenschappelijk bewijs
Neurowetenschappers van de universtiteit van Harvard hebben een studie gedaan naar de voordelen van meditatie op het brein. Met behulp van technologie zoals MRI-scans, hebben wetenschappers een beter begrip van wat er gebeurt in onze hersenen tijdens meditatie. Het grote verschil is dat onze hersenen stoppen met het zo actief verwerken van informatie zoals ze normaal doen. Er is een afname van de beta golven, die aangeven dat onze hersenen informatie aan het verwerken zijn. Zelfs na een meditatiesessie van maar 20 minuten van iemand die voor het eerst mediteert is dit verschil duidelijk zichtbaar. In de afbeelding hieronder zie je hoe de beta golven (weergegeven in heldere kleuren aan de linkerkant) drastisch worden verminderd tijdens de meditatie (rechts ).
Frontale kwab
Dit is de hoogst ontwikkelde deel van de hersenen, die verantwoordelijk is voor redeneren, plannen, emoties en zelf-bewustzijn. Tijdens de meditatie heeft de frontale cortex neiging om offline te gaan. Pariëtale kwab
Dit deel van de hersenen verwerken zintuiglijke informatie over de buitenwereld, zodat je je oriënteert in de tijd en de ruimte waarin je je bevindt. Tijdens de meditatie vertraagt de activiteit van de pariëtale kwab. Thalamus
De poortwachter voor de zintuigen, dit orgaan focust je aandacht door informatie te kanaliseren en bepaalde informatie dieper in de hersenen toe te laten. Meditatie vermindert de stroom binnenkomende informatie. Reticulaire formatie
De schildwacht van de hersenen, deze structuur ontvangt inkomende stimuli en zet de hersenen klaar om te reageren. Meditatie maakt dat deze minder alert is.
“Deze studie toont aan dat veranderingen in de hersenstructuur verantwoordelijk zijn voor een aantal van deze gerapporteerde verbeteringen en dat mensen niet alleen een beter gevoel krijgen omdat ze de tijd hebben om te ontspannen.” Sarah Lazar Ph.D., hoofdauteur van de studie.
Oké, het heeft dus wel degelijk effect op de hersenen maar wat merk je daar nu zelf van?
Minder stress/ angst
Dit wordt een beetje technisch maar wel het is wel interessant! Hoe meer we mediteren hoe minder stress en angsten we hebben. Dit komt omdat we de aansluitingen van bepaalde zenuwbanen ontkoppelen. Zonder meditatie zijn de zenuwbanen van lichamelijke sensaties die naar het deel van de hersenen gaan welke informatie met betrekking van onszelf en onze ervaringen verwerkt erg sterk. Wanneer je iets engs of schokkends meemaakt zorgt dit voor een sterke reactie in de hersenen waardoor je je bijvoorbeeld bang en aangevallen voelt.
Als we mediteren, verzwakken we deze neurale verbinding. Dit betekent dat we niet zo sterk reageren op sensaties. Wanneer we dit verband verzwakken, versterken we tegelijkertijd de verbinding tussen wat bekend staat als onze Assessment Center (het deel van onze hersenen wat redeneert) en onze lichamelijke sensatie en angst centra. Dus als we iets engs of schokkends ervaren, kunnen we er makkelijker rationeel naar kijken en mee omgaan.
Creativiteit
Bepaalde meditatietechnieken kunnen creatief denken bevorderen, zelfs als iemand nog nooit eerder heeft gemediteerd. Dat blijkt uit een onderzoek door cognitief psycholoog Lorenza Colzato en Dominique Lippelt. Het onderzoek toont duidelijk dat ervaring niet vereist is om van meditatie te profiteren. De uitkomsten onderschrijven de veronderstelling dat meditatie langdurige invloed kan hebben op de menselijke cognitie, waaronder de manier waarop we nieuwe ideeën vormen. Behalve ervaren mediteerders hebben ook beginnelingen er baat bij. Maar de resultaten laten ook zien dat niet alle vormen van meditatie hetzelfde effect hebben op creativiteit. Proefpersonen bleken goed in divergent denken (= zo veel mogelijk oplossingen bedenken voor een gegeven probleem) na Open Monitoring-meditatie (= openstaan voor elke gedachte en zintuiglijke waarneming). De onderzoekers zagen dit effect op divergent denken niet na Focused Attention-meditatie (= focussen op een specifiek onderwerp of object).
Een beter geheugen
Meditatie is ook gekoppeld aan het hebben van een beter geheugen. Jeej, daar worden we blij van! Catherine Kerr, een onderzoeker aan de Martinos Center voor Biomedical Imaging en de Osher Research Center, onderzocht dat mensen die mediteren beter in staat zijn om hersengolven te controleren die afleidingen afschermen en daardoor hun productiviteit verhogen. Ze zei dat dit vermogen om afleidingen te negeren het superieure vermogen om snel te onthouden en om nieuwe feiten tot zich te nemen zou kunnen verklaren.
Naar aanleiding van bovenstaande durven wij wel te concluderen dat meditatie echt wel de moeite van het beoefenen waard is. Vooral wanneer we lezen dat zelfs de eerste keer meditatie al effect heeft en dat dit dus maar 20 minuten hoeft te duren.
Wil je ook graag weten hoe je nou moet mediteren? Klik hier voor het artikel waarin wij je de handvatten bieden om te mediteren en hoe je simpel kunt starten met meditatie.
Er zijn ook verschillende apps die je simpel maar effectief kunnen begeleiden. Wij hebben de beste apps voor je op een rij gezet. Klik hier voor het artikel over meditatie apps.
