Gezondheid

Waarom afvallen vaak niet lukt

Voor de eeuwige twijfelaars onder ons
Tessa Brik
Geschreven door Tessa Brik

Door mijn interesse in voeding en beweging raak ik regelmatig met mensen over deze onderwerpen in gesprek. Meestal hoor ik dat mensen niet meer goed weten wat ze nu wel of niet moeten geloven omdat er zoveel op internet staat.

Zo ben ik in discussies (fantastisch!) beland over het effect van verschillende soorten diëten. Al deze discussies eindigen met dezelfde conclusie. Enkele weken of maanden na dieet zitten er meer kilo’s aan dan voordat zij op dieet gingen. Veel vrouwen worden hier moedeloos van en geven het soms op terwijl zij zich niet goed voelen in eigen lijf. In dit artikel leg ik in begrijpelijk taal uit wat je nu eigenlijk met je lichaam doet wanneer je op dieet gaat. Ter verduidelijking, ik bedoel met dieet een tijdelijke verandering in je eetgedrag met als doel om binnen bepaalde tijd af te vallen.

De Set Point theorie legt prachtig uit hoe iedereen een natuurlijk lichaamsgewicht heeft. Set point is het lichaamsgewicht en het percentage vet wat van nature bij jouw lichaamsbouw past. Deze set point heeft een bovengrens en een ondergrens en is dus niet één bepaald lichaamsgewicht. Wanneer je een abonnement op de weegschaal hebt is het je als vrouw vast opgevallen dat je nooit hetzelfde weegt. Dat klopt dus, iedere vrouw schommelt bijvoorbeeld één à twee kilo in lichaamsgewicht vlak voor of tijdens de menstruatie.

Wanneer je door te streng diëten onder je set point komt reageert je lichaam hierop. Er gaat een mechanisme in werking waarbij je lijf overschakelt op een zogenaamde spaarstand. Je metabolisme gaat lager werken. Dit betekent dat je in basis nu minder calorieën gaat verbranden dan voorheen. Daarnaast wordt je hunkering naar calorierijke en vetrijke producten groter en wordt het moeilijker om je dieet vol te houden. Met andere woorden je lichaam komt in opstand en zal er alles aan doen om gewicht- en vetverlies tegen te gaan.

Wanneer je het gewenste lichaamsgewicht bereikt hebt en stopt met het dieet zal je lichaam nog steeds op zoek gaan naar extra vetreserves. Wat er vervolgens gebeurt is waarom afvallen vaak niet lukt. Die kilo’s kwijtraken lukt de meeste van ons wel, maar die kilo’s weg laten blijven is een ander verhaal. Nadat je stopt met het dieet omdat het doel bereikt is wordt er weer ‘gewoon’ gegeten. De koolhydraten zijn weer terug en af en toe wat lekkers moet kunnen. Binnen no-time zitten die verloren kilo’s er weer aan en verrek.. nog twee extra ook. Hoe kan dat nou? Vroeger kon je dit gewoon eten zonder dat je er zoveel van aankwam.

Dat komt, lady’s door het diëten. Je metabolisme is nog steeds verlaagd waardoor je nu minder kunt eten om op hetzelfde gewicht te blijven. Je lichaam is er niet op gemaakt om snel veel gewicht te verliezen of om veel aan te komen. Het raakt ervan in de war en dat brengt risico’s met zich mee. Een veel voorkomende klacht is bijvoorbeeld overeten. Doordat je continue onder je set point zat, zal er lange tijd sprake zijn van een hongergevoel. Ik benoemde al eerder dat je lichaam nog een tijd na je dieet bezig zal zijn met het opslaan van extra vetreserves voor het geval dat je het weer in je hoofd haalt om veel af te vallen. Hierdoor is het niet gek dat je snel meer eet dan je eigenlijk nodig hebt. Dit noem je overeten. Daarnaast is een veel gehoorde klacht dat het nog moeilijker is om maat te houden met producten als koek, snoep of chips. Gedurende het dieet verbieden de meeste mensen zichzelf om iets van deze producten te eten. Wanneer het dan weer is toegestaan, is het extra moeilijk om het bij een handje chips of één koekje te laten. Daar zit je dan met je goede gedrag. Na al die moeite en je doorzettingsvermogen ben je nu nog zwaarder dan voorheen.

Echter afvallen is niet onmogelijk. Er zijn inderdaad gevallen waarbij een dieet gezorgd heeft voor een blijvend lager lichaamsgewicht. Toch is er een veel fijnere en gezondere manier om af te vallen. Het is beter voor je lichaam en voor je geest, want de kans op succes is groter. In mijn volgende artikel zal ik praktische tips geven om op gezonde wijze gewicht te verliezen.

Over de schrijver

Tessa Brik

Tessa Brik