Alloch Toontje
Toen ik op mijn 18e naar Nederland kwam, heb ik de meest unieke taalcursus gehad: erg spraakzame schoonouders. Hun liefde en bereidheid om mij alles geduldig uit te leggen heeft ervoor gezorgd dat ik binnen enkele maanden al redelijke conversaties kon voeren.
Mijn kinderlijke enthousiasme om te pronken met nieuw geleerde woorden heeft voor veel hilariteit gezorgd. Zoals een update geven over het weer: “Ze voorspellen HOGEL vanavond” of de unieke versie van excuses aanbieden: “Het SPLIJT me” Ook heb ik door schade en schande geleerd dat als je de zin “Ik wil serieus genomen worden” met het onjuiste klemtoon uitspreekt, het een HELE andere betekenis krijgt. Mijn lollige collega’s vonden het leuk om mij de pikante versie aan te leren als zijnde juist. Mooi was dat. Het duurde wel even voordat ik dat door had.
Ondanks dat ik inmiddels uitstekend de taal beheers, zijn er wel een aantal zaken die mij nog steeds moeite kosten. Zoals lidwoorden. Dat is bijna niet te doen voor een allochtoon. Talenknobbel of niet… lidwoorden zijn gewoon killing.
Ik ben heel slecht in een heleboel dingen maar talen is iets wat me makkelijk af gaat. Naast mijn moedertaal Hongaars, spreek ik Duits, Engels, een leuk woordje Spaans en Nederlands. Allemaal gaandeweg geleerd. Op mijn trouwdag in Sevilla had ik verschillende gasten uit verschillende landen dus op een gegeven moment gingen vier talen door elkaar heen. Nou, dat lukt dus echt alleen met sangria, kan ik je vertellen… Leuk wordt het pas als je op een gegeven moment dusdanig in de war bent, dat je alles door elkaar heen haalt. Engels tegen je moeder, Hongaars tegen je man, Spaans tegen de getuige en Nederlands tegen je broer.
Leuk is: ik spreek geen enkele taal meer op moedertaal niveau. Mijn Hongaars is blijven hangen op het niveau van een 18 jarige uit 2000. Als ik nu in Hongarije een toen stoere uitdrukking gebruik, word ik keihard uitgelachen. Iedere taal ontwikkelt zich natuurlijk. Ook Hongaars. Alleen de mijne niet.
Nederlands is geen moeilijke taal, vind ik. Er zit een heldere logica in. De uitdaging zit hem in de woorden die je bijna niet uit kunt leggen. Zoals ‘gezelligheid’. Geen enkel andere taal is schijnbaar zo specifiek in het omschrijven van dit gevoel. Maar zinnen met vage woorden zoals ‘Is goed, hoor’ (leg het een allochtoon maar eens uit wat ‘hoor’ betekent) zijn echte uitdagingen.
Als je eenmaal de taal begint door te hebben, gaat er een nieuwe wereld voor je open. De wereld van humor. Ik heb altijd gezegd: als je als allochtoon de grappen snapt, dan ken je de taal. Zo heeft Hans Teeuwen een grote rol gespeeld in mijn taalontwikkeling. En stal Herman Vinkers meedogenloos mijn hart met zijn woordgrappen.
Een jaar of twee geleden kreeg ik van mijn toenmalige leidinggevende te horen dat mijn Nederlands niet voldoet. En dat ik in mijn cv lieg omdat ik daarin vermeldde dat mijn Nederlandse taal uitstekend is. En dat vond hij niet. Ja, de lidwoorden in mijn blogs laat ik nakijken door een zeer charmante tekstschrijver. Maar de rest is puur eigen ingeving. Je snapt dat ik nogal verbaasd was om die opmerking. Toen ik aangaf dat mijn taalkennis tot nu toe alleen maar toegejuicht was in mijn (toen) 13 jaren in Nederland zei hij doodleuk: “Dat zegt genoeg over het niveau mensen met wie je omgaat” Hilarisch.
Soms kan ik ook vreselijk lachen om mijn eigen taalfouten. Zoals een aantal maanden geleden toen ik mijn ondernemersplan voor Irresistible You schreef. Het plan was zo goed als af. Ik was apentrots maar een vaag instinct zei dat er iets niet helemaal in de haak was. Er was iets fout en ik kon het maar niet ontdekken. Drie of vier keer doorgelezen. En ineens wist ik het:
Ik heb een “Liquidatiebegroting” gemaakt in plaats van “Liquiditeitsbegroting”. Ja en dan lig ik dus echt een half uur in een deuk, ook al ben ik alleen thuis. Tot aan tranen vegen toe.
Je kunt je voorstellen dat mijn afkomst en taalkennis een nogal hoge entertainende factoor heeft voor mijn directe omgeving. Zo schijn ik het woordje ‘samen’ uit te spreken als ‘zzzzamen’. En juist omdat ik in het algemeen redelijk accentloos de taal spreek, valt het mega op als ik een fout maak. Mijn man noemt me wel eens liefkozend ‘Toontje’ als ik weer eens een uitdrukking niet helemaal bij het juiste eind heb. Schattig vind ik dat.
En wat is nou een fout? Imperfectie vind ik charmant. Het gaat erom dat je aan je omgeving toont dat je je best doet om mee te doen aan een stukje interactie. En dat mag gewaardeerd worden.
Dus wil je een taal goed leren? Gewoon de geit bij de horens pakken!
XXX Toontje
